Hoa Mộc Lan: Chiến binh huyền thoại và người con gái ngoan

Là một trong những nhân vật nữ nổi tiếng và được yêu thích nhất ở Trung Quốc cổ đại, Hoa Mộc Lan là một cô gái trẻ hiếu thảo đã thay cha mình ra trận khi ông phải nhập ngũ khi tuổi đã cao. Cô đã phục vụ Hoàng Đế trong 12 năm với tư cách là một người lính, cải trang thành nam giới, lập nên những chiến công lẫy lừng. Cuối cùng, cô trở về nhà như một vị anh hùng sau chiến tranh và đảm nhận vị trí duyên dáng của một phụ nữ và con gái.

Câu chuyện về Hoa Mộc Lan được ghi lại trong bài dân ca “Mộc Lan từ” (木蘭詩 Mùlán shī). Giống như truyền thuyết về vua Arthur, các câu chuyện về Mộc Lan tồn tại ở đâu đó bí ẩn giữa truyền thuyết và lịch sử thực. Các nhà nghiên cứu cho rằng Mộc Lan rất có thể sống ở phương bắc trong Thời kỳ Nam Bắc triều (386–589 CN), trước thời nhà Tùy. Cuộc phiêu lưu của cô xảy ra vào khoảng thế kỷ thứ năm, và các nhà sử học tin rằng cuộc chiến 12 năm được đề cập trong bản từ xảy ra vào năm 429 CN, khi Hoàng đế Bắc Ngụy (Bắc Nguỵ Thái Vũ Đế, được gọi là “Khan”) lãnh đạo một đội quân chống lại quân Hung Nô man rợ cuối cùng. Bản từ được thu thập ít nhất sáu mươi năm sau trong một bộ sưu tập các bài hát được cho là do một nhà sư Phật giáo biên tập vào năm 568. Truyền thuyết về Hoa Mộc Lan ngày càng trở nên phổ biến trong thời nhà Đường (618-907 CN). Cuối cùng, nữ anh hùng cao quý được tôn sùng như một vị thần bất tử.

Sự tinh tế của Mộc Lan thường không được nhấn mạnh, nhưng đây là một phần quan trọng trong di sản của cô ấy. Cô được cho là một cô gái trẻ có kỹ năng nghệ thuật nữ tính như may vá. Ngoài ra, sự hy sinh của cô ấy xuất phát từ việc chăm sóc người cha già của mình, một minh chứng cho phẩm chất đạo đức của cô ấy, điều này đã trở thành đồng nghĩa với lòng hiếu thảo. Thể chất của Mộc Lan cũng có thể không phải là điều bất thường đối với những người phụ nữ thuộc nền văn hóa và tầng lớp của cô ấy vì Bắc Ngụy là một triều đại được thành lập bởi dân tộc Tiên Ti, những người từng là dân du mục ở phương bắc. Các nhà sử học chỉ ra rằng các quý cô Tiên Ti sẽ có kỹ năng cưỡi ngựa và bắn cung thành thạo. Những câu chuyện về Mộc Lan thời hiện đại thường bỏ qua lý do văn hóa về sức mạnh của cô ấy trên chiến trường và đưa ra ý tưởng rằng cô ấy là một cô nàng tomboy hoặc bị coi thường.

Một mô tả nổi tiếng về Mộc Lan đã được khắc vào thời nhà Nguyên trên một phiến đá gần tàn tích của đền Mộc Lan, một công trình kiến trúc có thể có từ thời nhà Đường. Dòng chữ củng cố cốt truyện chính từ “Mộc Lan từ” nhưng bổ sung thêm các yếu tố khác khiến các nhà sử học tò mò. Cũng gắn liền với Đền Mộc Lan là một bài thơ của nhà thơ Đỗ Mục (杜牧) thời nhà Đường, tựa đề thường được dịch là “Đền Mộc Lan” (題木蘭廟 Tí Mulán Miào). Cuối bài thơ, nhà thơ so sánh Mộc Lan với Vương Chiêu Quân, một trong Tứ Đại Mỹ Nhân của Trung Quốc cổ đại, người đã kết hôn với một vị vua thô lỗ ở Mông Cổ để giúp mang lại hòa bình cho Trung Quốc.

題木蘭廟
彎弓征戰作男兒,
夢裡曾經與畫眉。
幾度思歸還把酒,
拂雲堆上祝明妃。

Bây giờ đang giương cung trong khi chiến đấu như một người đàn ông,
Một lần trong một giấc mơ, đôi mắt sơn của họ đã gặp nhau.
Biết bao ý nghĩ về quê hương tay nâng chén rượu,
Gửi lời chúc tươi sáng đến đất Mông Cổ cho người phụ nữ đó.

Đỗ Mục đưa ra một so sánh thú vị giữa Mộc Lan và Vương Chiêu Quân. Dòng đầu tiên rõ ràng là về Mộc Lan, người “như một người đàn ông” khi ra trận và dòng cuối cùng rõ ràng là về Vương Chiêu Quân, người đã đến sống với người Hung Nô ở Mông Cổ và thuần hóa họ bằng nền văn hóa cao của Trung Quốc cổ đại. Dòng thứ hai dường như khắc hoạ hai vị đại tiểu thư cùng nhau với đôi mắt của họ, trang điểm, và gặp nhau trong mộng. Dòng thứ ba không quá rõ ràng. Ai nâng chén rượu nhớ quê nhà? Đây có thể là Mộc Lan đang nghĩ đến cha mình và nghĩ đến việc trở lại cảm giác thoải mái khi cư xử như một quý cô một lần nữa. Đây cũng có thể là Vương Chiêu Quân ở Mông Cổ xa nhà ở Trung Quốc, mong muốn có được tiếng nói quen thuộc, sự tinh tế và rất có thể là những tiện nghi mà người Hung Nô thiếu. Chúng ta có cảm giác về sự tương đồng thú vị giữa hai người phụ nữ này, một huyền thoại (Mộc Lan) và một lịch sử (Vương Chiêu Quân); một sử dụng vũ lực chống lại quân Hung Nô để bảo vệ Trung Quốc (Mộc Lan) và một sử dụng các biện pháp hòa bình chống lại Hung Nô để bảo vệ Trung Quốc (Vương Chiêu Quân). Một khi điều này đã được nắm bắt đầy đủ, chúng ta bắt đầu băn khoăn về dòng đầu tiên và dòng thứ tư mà thoạt đầu có vẻ rất chắc chắn.

Vương Chiêu Quân chắc hẳn đã cảm thấy như mình là một người đàn ông trong chiến tranh khi uốn nắn ý chí của mình để thích nghi với lối sống mới của người Hung Nô và dạy họ nền văn hóa tiên tiến của Trung Quốc cổ đại. Cuối cùng, ở dòng thứ tư, chúng ta có cảm giác rằng chính Mộc Lan mới là người gửi “lời chúc tươi sáng” đến Vương Chiêu Quân vì rất có thể chính Mộc Lan đang nâng chén rượu ở dòng trước và chúc ai đó tốt lành, người ta thường làm khi nâng cốc. Nói chung, Đỗ Mục đã tạo ra một bài thơ đầy mê hoặc làm sống động tính cách phi thường của Mộc Lan thông qua so sánh các nữ anh hùng trong văn hóa truyền thống Trung Quốc.

Hơn nữa, trong “Mộc Lan từ”, có nguồn tư liệu ban đầu của chúng ta về Mộc Lan, chúng ta thấy sự quan tâm của nàng đối với gia đình, kế hoạch kín đáo, sức chịu đựng, sự dũng cảm và chiến thắng của nàng, sự khiêm nhường của nàng trước Hoàng Đế và sự trở về trong chiến thắng của nàng đối với cha mẹ già và các anh chị em—tất cả đều đăng quang khoảnh khắc khi nàng Mộc Lan quý phái lặng lẽ cài những bông hoa màu vàng lên mái tóc xinh đẹp của mình, có lẽ để suy ngẫm về tất cả. Cái tên “Hua Mulan” có nghĩa là “Hoa Mộc Lan”, một ý nghĩa đẹp đẽ và nữ tính thường bị bỏ qua.

Tại Shen Yun Collections, chúng tôi tôn vinh di sản của Mộc Lan, vốn đã được tái hiện trong vũ điệu “Mộc Lan tòng quân” của Shen Yun, một điệu múa thể hiện cả sự tinh tế dịu dàng của cô ấy khi ở nhà và sự dũng cảm của cô ấy khi dẫn dắt đội quân trong trận chiến.

Chúng tôi tự hào tôn vinh những người phụ nữ, giống như Mộc Lan, thấy mình trong một câu hỏi hóc búa tương tự giữa bản chất dịu dàng của họ và trách nhiệm của mình. Bộ sưu tập da thật Mộc Lan của chúng tôi, tôn vinh cả vẻ duyên dáng và sức mạnh của nữ anh hùng truyền thống được yêu mến, là lời tri ân dành cho những người phụ nữ dũng cảm ở khắp mọi nơi, bất kể thời gian và địa điểm.

Laura Hatton và Evan Mantyk

Nguồn: shenyuncollections.com