Câu chuyện về Hoàng đế Đường Huyền Tông và Dương Quý Phi (Phần 1)

Dương Quý Phi, một trong Tứ Đại Mỹ Nhân Trung Hoa, với câu chuyện tình với vị Hoàng đế nổi tiếng nhà Đường, Đường Huyền Tông. Câu chuyện ấy đã vang vọng trải qua bao thời đại. Trong bài thơ "Trường Hận Ca" của nhà thơ Bạch Cư Dị đời Đường, hai người tình nguyện thề sẽ mãi bên nhau như đôi chim uyên ương huyền thoại, mong ước một sự đoàn viên vĩnh cửu. Nhưng, giống như một bi kịch của Shakespeare, câu chuyện kết thúc trong cái chết và nỗi nhớ, như nhà thơ Bạch Cư Dị đã viết: “Nỗi buồn này không biết bao giờ kết thúc.” Và cũng giống như trong các sử thi vĩ đại của phương Tây, trang sử hào hùng vẫn tiếp tục, để lại cho thế gian vẻ đẹp trọn vẹn nhờ cuộc đời đầy ý nghĩa của họ.

Nhưng điều gì đã thực sự xảy ra giữa bà và Hoàng đế Đường Huyền Tông?

Dương Quý Phi, tên thật là Dương Ngọc Hoàn, ban đầu bà kết hôn với Thọ Vương Lý Mạo, vào năm thứ hai mươi tư của triều đại Đường Huyền Tông. Điều này nâng địa vị của bà từ con gái một quan thất phẩm lên làm Vương phi, thuộc dòng dõi Hoàng đế. Thọ Vương Lý Mạo là con trai của Đường Huyền Tông và Võ Huệ phi. Tuy nhiên, cuộc hôn nhân của họ chỉ kéo dài năm năm trước khi bà qua đời và Hoàng đế Huyền Tông, cha của Lý Mạo, bắt đầu chú ý đến người vợ của con trai mình.

Ở Trung Quốc cổ đại, việc cha kết hôn với vợ của con trai là điều tai tiếng. Hoàng đế Huyền Tông, vốn là một người sáng suốt, chắc hẳn hiểu rõ những chuẩn mực đạo đức, vậy tại sao ông vẫn theo đuổi vợ của con trai mình? Để hiểu điều này, chúng ta cần xem xét bối cảnh lịch sử. Không lâu trước thời nhà Đường, Trung Quốc đã trải qua một thời kỳ pha trộn và xung đột sắc tộc trong thời kỳ Nam Bắc triều. Do đó, triều đại nhà Đường bị ảnh hưởng đáng kể bởi phong tục của các dân tộc thiểu số, và Lý Uyên, hoàng đế sáng lập triều đại nhà Đường, có dòng máu du mục Mông Cổ. Văn hóa của các dân tộc thiểu số phía Bắc không hoàn toàn phản đối việc cha chồng kết hôn với con dâu.

Thêm nữa, Hoàng đế Huyền Tông chịu tác động sâu sắc từ cái chết đột ngột của Võ Huệ Phi, người mà ông rất yêu thương, khiến ông vô cùng đau khổ. Đến cuối năm thứ hai mươi sáu của triều đại, Hoàng đế Huyền Tông đã xây dựng được một thời kỳ thịnh vượng và mong muốn có cuộc sống yên bình sau khi đạt được thành công về văn hóa và quân sự. Trong trạng thái đó, trái tim ông, từng bị đóng băng, trở nên dễ bị tổn thương và cô đơn sau khi mất đi người bạn đồng hành. Mong ước của Hoàng đế Huyền Tông không phải là một mỹ nữ được chọn từ ba nghìn cung tần trong hậu cung, mà là một người bạn tri kỷ, cùng chia sẻ suy nghĩ và cảm xúc của ông. Sau cái chết của Võ Huệ Phi, hoàng đế Huyền Tông vẫn chìm trong đau khổ suốt ba năm, cho đến khi Dương Ngọc Hoàn, tựa như làn gió nhẹ, bước vào trái tim đóng băng lâu ngày của ông.

Dưới danh nghĩa cầu phúc cho mẫu thân của hoàng đế Huyền Tông, Dương Ngọc Hoàn trở thành một nữ Đạo sỹ, lấy pháp danh là "Thái Chân". Sau đó, bà hoàn tục và được ông phong làm quý phi. Như vậy, các yếu tố văn hóa, tâm lý và lịch sử đã góp phần tạo nên mối lương duyên giữa hoàng đế Đường Huyền Tông và Dương Quý Phi.

Nhà thơ Lý Bạch đã viết "Thanh Bình Điệu" bất hủ dành cho Dương Quý Phi, ghi lại vẻ đẹp mê hoặc và nhân cách truyền cảm của bà. Trong một bài thơ khác, Lý Bạch cũng viết: “Quốc sắc thiên hương, quân đắc ý tiếu” (tạm dịch) rõ ràng là nói về Dương Quý Phi, phản ánh tình cảm sâu sắc của hoàng đế đối với bà.

Thú vị thay, giống như các đôi vợ chồng bình thường, họ cũng từng cãi vã rồi làm lành.

Trong lần đầu tiên, Dương Quý Phi bị trục xuất khỏi Hoàng cung. Một ghi chép lịch sử viết: "Sự ghen tuông và thái độ ngang ngược của quý phi đã khiến hoàng đế nổi giận, và ông ra lệnh đưa bà về nhà anh trai. Ngày hôm đó, hoàng đế Huyền Tông cảm thấy lo lắng, đến trưa vẫn không ăn uống, trở nên bực bội với cận thần. Cao Lực Sĩ đã đoán được ý của hoàng đế, bèn đề nghị đưa Dương Quý Phi trở lại hoàng cung với hơn một trăm cỗ xe chở đầy đồ, và hoàng đế Huyền Tông đích thân gửi đồ ăn đến cho bà. Đến tối, Cao Lực Sĩ dâng tấu xin đưa Quý phi về cung, và cổng cung đã mở để bà vào. Từ đó, ân sủng của bà càng lên cao, và hậu cung không ai có thể có được."

Có thể thấy rằng thái độ của Dương Quý Phi khá cao ngạo ở thời điểm đó, và hoàng đế Huyền Tông trong cơn tức giận đã lệnh cho bà trở về nhà anh trai. Tuy nhiên, không lâu sau khi bà rời đi, ông bắt đầu nhớ bà. Ông thậm chí không thiết ăn uống, và khi các cận thần không tuân theo ý muốn của ông, ông nổi giận và mất bình tĩnh với họ. May mắn thay, Cao Lực Sĩ hiểu được ý muốn của ông. Dưới lời khuyên của ông, Dương Quý Phi đã được đưa trở lại ngay trong đêm đó. Sau đó, tình cảm của hoàng đế Huyền Tông đối với bà càng trở nên sâu đậm hơn.

Lịch sử cũng để lại cho chúng ta một ghi chép về lần trục xuất thứ hai: “Dương Quý Phi một lần nữa không nghe lời ông.” Bà ngừng nghe theo ý muốn của hoàng đế. Ông không ngay lập tức đưa Dương Quý Phi trở lại như trước. Tuy nhiên, Kỷ Văn (một trong những viên quan gần gũi với hoàng đế Huyền Tông) đã đứng ra sử dụng một mẹo gián tiếp nhắc nhở hoàng đế rằng xung đột trong gia đình nên được giải quyết trong gia đình. Dù có mâu thuẫn lớn thế nào, Dương Quý Phi vẫn là người thân của ông. Vậy nên Dương Quý Phi trở về hoàng cung một lần nữa, và hai người lại làm lành. Ghi chép lịch sử cho biết, “Ông vội vã sai Cao Lực Sĩ mời bà trở về, và ân sủng của bà lại càng sâu sắc hơn.” Từ cụm từ “ân sủng của bà lại càng sâu sắc hơn,” chúng ta có thể thấy rằng những xung đột giữa hoàng đế Huyền Tông và Dương Quý Phi đã làm sâu thêm tình cảm của họ.

Trong vở opera "The Long Life Pavilion" (tạm dịch:  Điện trường sinh) Hoàng đế Huyền Tông và Dương Quý Phi đã hứa hẹn với nhau vào Lễ Thất Tịch và trao lời thề nguyện với trời, khi Hoàng đế Huyền Tông tặng bà một trâm vàng biểu tượng cho tình yêu vĩnh cửu. Chiếc trâm vàng, biểu tượng cho lời thề của họ, sau này sẽ trở thành biểu tượng cho cuộc đấu tranh sinh tử trong loạn An Lộc Sơn, điều mà chúng ta sẽ thảo luận trong phần tiếp theo.

Tác giả: Ching Hsiao, Evan Mantyk

Nguồn: shenyuncollections.com